بارداری در مبتلایان به بیماری صرع با تمام نکاتی که باید رعایت شود

یکی از رایج ترین وضعیت های پزشکی در خانم ها مخصوصاً در سنین بارداری صرع می باشد. تخمین زده شده است که بیش از 1.1 میلیون از خانم ها مبتلا به صرع در سنین بارداری هستند.

از هر هزار تولد سه الی پنج نفر آن ها توسط خانم هایی به دنیا می آیند که خودشان به بیماری صرع مبتلا هستند که این عدد حدوداً 24 هزار نوزاد در سال می باشد.

خانم های مبتلا به صرع معمولاً در مورد بارداری خود نگران هستند. اگر چه بسیاری از آن ها فرزندان کاملاً نرمال و طبیعی دارند و بارداری آن ها تحت تاثیر بیماری شان قرار نمی گیرد، اما در هر صورت بهتر است که در مورد بارداری و ابتلا به صرع در کنار یکدیگر، اطلاعات کافی داشته باشید.

خطرات صرع یا همان تشنج در دوران بارداری چیست ؟

خوشبختانه تعداد دفعات تشنج در اکثریت خانم های باردار در دوران بارداری کاهش پیدا می کند یا یکسان باقی می ماند و افزایشی دیده نمی شود. البته ممکن است که 15 تا 30 درصد از خانم ها با افزایش تشنج در دوران بارداری مواجه شوند که معمولاً در سه ماهه اول یا سوم اتفاق می افتد.

افزایش تعداد دفعات تشنج از طریق شناسایی نوع تشنج ها و مدت زمان تشنج در خانم ها قابل پیش بینی نیست. دقیقاً همان طور که نمی توانیم این نوع و شدت تشنج را در دوران قاعدگی پیش بینی کنیم .

تعداد زیادی از عوامل هستند که این تشنج را افزایش می دهد که شامل تغییرات هورمونی، تجمع آب و سدیم در بدن ، استرس، کاهش سطح خون به دلیل مصرف داروهای مختلف می باشد.

کم خوابی یا مصرف نکردن دارو ها طبق تجویز پزشک نیز ممکن است مهم ترین عاملی باشد که خانم های باردار به علت آن تشنج می کنند که در این دوران حتماً باید تحت نظر نورولوژیست باشید.

خبر خوب این جاست خانم هایی که تا 9 ماه قبل از بارداری هیچ گونه تشنجی نداشته باشند، احتمالا در دوران بارداری هم این مشکل را تجربه نمی کنند.

خطرات دیگر مربوط به تشنج یا همان صرع چیست ؟

تشنج در دوران بارداری می تواند عاملی برای آسیب دیدگی و مشکلاتی برای مادر و فرزند باشد. البته همانگونه که در بخش بارداری و نوزاد نمناک اشاره کرده ایم میزان این خطرات بستگی به نوع تشنج دارد، صرع فوکال احتمالاً هیچ گونه آسیبی را به کودک وارد نمی کند و به اندازه تشنج های عمومی خطر ندارد.

در واقع تشنج های فوکال ممکن است بعداً منجر به تشنج های عمومی شود که خطرات زیادی را هم برای مادر و هم برای فرزند دارد. این خطرات شامل آسیب دیدگی و افتادن از بلندی، سوختگی، افزایش احتمال زایمان زودتر از موعد ، سقط جنین و کاهش ضربان قلب جنین می باشد.

این که کنترل خوبی در مورد تشنج در دوران بارداری داشته باشیم، نقش بسیار مهمی دارد. بیشتر متخصصان مربوط به بیماری صرع احساس می کنند که خطرات تشنج در مادران در دوران بارداری بیش از خطرات خود دارو های تشنج می باشد.

خطرات دارو های ضد صرع در دوران بارداری چیست ؟

یکی از خطراتی که این دارو ها دارد ، احتمال ناقص بودن جنین می باشد. تقریباً 20 درصد از مشکلات جسمانی که نمی توان آن ها را پیش بینی و یا از آن ها جلوگیری کرد، توسط همین دارو ها اتفاق می افتد.

در خانم های مبتلا به صرع ، این خطر به 4 یا 6 درصد می رسد اما در کل احتمال آن باز هم بسیار پایین است. خانم هایی که دوز بالایی از این داروها را مصرف کنند، میزان خطر افزایش می یابد.

ژنتیک در این مورد نقش بسیار مهمی ایفا می کند. بارداری های سابق یا هر گونه سابقه خانوادگی از این نقایص، احتمال را افزایش می دهد.

مشاوره ژنتیک در چنین شرایطی ضروری است. معمولاً مشکلاتی مثل لب شکری یا مشکلات مربوط به کام ، دو نوع از رایج ترین نقص های جنینی هستند. نقص های قلبی  عروقی هم احتمالا در این شرایط اتفاق می افتد و البته هنوز تحقیقات در این مورد در حال انجام است.

کدام یک از دارو های ضد تشنج و صرع بیشترین خطر را دارند ؟

هنوز تحقیقات در این مورد در حال انجام است. بهتر است که اثر بخش ترین دارو را با کم ترین عوارض جانبی استفاده کنید. معمولاً دارو های زیر به عنوان بیشترین دارو هایی که عوارض خود را در بارداری نشان می دهند، نام برده می شوند :

 داروی والپروات یا والپروئیک اسید

زمانی که این دارو در روز های اولیه بارداری استفاده می شود، یک تا دو درصد احتمال نقص عصبی و مشکلات نخاعی در کودک افزایش پیدا می کند و به طور کلی 10 درصد از هر گونه نقص در جنین بالا می رود.

احتمالاً کودکانی که مادرانشان در دوران بارداری این دارو را مصرف می کنند، ضریب هوشی کم تری دارند و خطر اوتیسم برایشان بالا می رود تمام این خطرها زمانی بدتر می شود که دوز بالایی از این دارو توسط مادر مصرف شود.

چه چیزی می تواند خطر ایجاد این مشکلات را برای کودک کم تر کند ؟

خطرات مربوط به نقص های جنینی زمانی کم تر می شود که خانم ها در اوایل سه ماهه اول بارداری از فولات استفاده کنند. اگر چه نمی توان جلوگیری از این مشکلات را با مصرف فولات تضمین کرد اما بهتر است که چنین خانم هایی با دستور پزشک از این دارو استفاده کنند.

مصرف مولتی ویتامین روزانه حاوی 14 میلی گرم فولات ، مکمل مناسبی است که معمولاً به خانم ها توصیه می شود.

سلنیوم و زینک موجود در مولتی ویتامین و مواد معدنی ، همچنین فواید خاص خود را دارد.

ممکن است ویتامین k به بعضی از خانم ها در چنین شرایطی تجویز شود که در ماه آخر بارداری خود هستند که تا از هر گونه مشکلات خونریزی در آن ها جلوگیری شود.

همچنین نوزادان نیز بعد از به دنیا آمدن حتماً باید ویتامین k مصرف کنند.

فولیک اسید را از سه ماه قبل از اقدام به بارداری شروع کنید.

خانم های مبتلا به صرع بایستی حدودا سه ماه قبل از اقدام به بارداری مصرف فولیک اسید اضافی را تحت نظر و با اجازه ی پزشک معالج خود آغاز کنند، چراکه برخی ازداروهای تشنج میتواند برمیزان فولیک اسید تاثیر بگذارد.

چه استراتژی های دیگری برای کاهش خطر وجود دارد ؟

مهم تر از همه ، خانم ها باید اطلاعاتی را در قبل و بعد از بارداری داشته باشند. اگر دارو های ضد صرع مورد نیاز نبود، دارو های دیگری هم مورد استفاده قرار می گیرد که می تواند با دوز بالاتر مصرف شوند که خطر دارو های ضد تشنج را ندارند. پیشنهاد می کنیم که از پایین ترین دوز دارو استفاده کنید که می تواند از تشنج جلوگیری کند. معمولاً این دارو ها خطر بسیار کم تری دارند.

همچنین باید سطح مصرف داروها را بسنجید. سطح داروهای ضد صرع باید در دوران بارداری بررسی شود و بعد از زایمان نیز مورد بررسی قرار بگیرد.

نمی توان فقط به دلیل بیماری صرع سزارین را تجویز کرد . بیشتر این خانم ها طبیعی زایمان می کنند.

معمولا در این دوران شیردهی هم مشکلی ندارد ؛ البته اگر میزان دوز مصرف دارو کم باشد. معمولا بعضی از پزشکان توصیه می کنند که بعد از شیر دادن از این دارو ها استفاده کنید.

نکات بیشتری که بایددر مورد صرع به خاطر بسپارید :

قبل از بارداری حتما به پزشک مراجعه کنید و جلسات ملاقات منظم داشته باشید.

سطح دارو های ضد صرع را در خون خودتان در دوران بارداری بررسی کنید. حتماً طبق تجویز پزشک عمل کنید.

به اندازه کافی استراحت کنید . خواب شما بسیار نقش اساسی دارد. در مورد دارو به مواد غذایی که می خورید، توجه داشته باشید.

مصرف مولتی ویتامین های تجویزی قبل و بعد و در دوران بارداری را فراموش نکنید.

هرگز سیگار نکشید ، الکل مصرف نکنید و کافئین را ترک کنید.

همه علائم و مشکلات خود را ثبت و ضبط کرده و دقیق در اختیار پزشک قرار دهید.

حتماً در دوران بارداری تحت نظر یک متخصص عصب هم باشید.

سوالات متدوال صرع در بارداری

 زنان باردار مبتلا به صرع نسبت به زنان سالم بارداری خطر ناکی را در پیش خواهند داشت.

از کجا مطمئن شوم که حال کودک خوب است ؟

در این شرایط پزشک متخصص سلامت نوزاد را در دوران بارداری کاملا بررسی می کند. همچنین ممکن است سونوگرافی های بیشتری نسبت به بقیه افراد برای شما تجویز شود. گاهی اوقات آزمایش های اضافه تری برای شما می نویسد. 

در این شرایط زایمان چگونه انجام می شود ؟

معمولا این خانم ها مانند افراد معمولی دیگر زایمان می کنند. مسکن ها نیز به همان مقدار آن ها تجویز می شود. تشنج معمولاً در دوران زایمان اتفاق نمی افتد اما اگر تشنج داشته باشید، با دارو های تزریقی متوقف می شود. اگر وضعیت وخیم باشد، پزشک ترجیح می دهد که همان سزارین انجام شود.

پس برای زایمان نگرانی نداشته باشید. اگر در سه ماهه سوم بارداری ، تشنج های متعدد داشتید، احتمالاً در زایمان هم آن را تجربه کنید.